Όπως ακούσατε πριν, έχω σχέση με μια «βρώμικη» λέξη, όντας επικεφαλής της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Ίσως με δύο «βρώμικες» λέξεις, ευρωπαίος σοσιαλιστής, που, όπως αντιλαμβάνομαι, είναι μια από τις κατηγορίες εναντίον του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Μπαράκ Ομπάμα.
Επιτρέψτε μου να σας δώσω μια πολύ γρήγορη περιγραφή για την ιδιότητα μου, εκτός από αυτήν του πρώην πρωθυπουργού. Η Σοσιαλιστική Διεθνής είναι μια Οργάνωση που έχει περίπου 160 μέλη. Υπάρχουν περίπου 40 κόμματα που αναμένουν να γίνουν ή θέλουν να γίνουν μέλη αυτής της Οργάνωσης, και είμαστε 50 κόμματα που συμμετέχουμε σε κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο.
Ποιοι είμαστε; Λοιπόν, μπορώ να σας δώσω μερικά ονόματα. Το κόμμα του Νέλσωνα Μαντέλα, του Τόνι Μπλερ, του Σιμόν Πέρες, της Μισέλ Μπατσελέτ, του ανερχόμενου ηγέτης του Μεξικού που μπορεί να κερδίσει τις εκλογές. Είναι όλοι στην Οργάνωση. Τα κόμματά τους, είναι μέλη της Διεθνούς.
Επειδή η λέξη "σοσιαλιστική" συνδέεται με κάθε είδος εννοιών, τύπου «Frankenstein», θέλω να σας πω ποιές είναι οι τρεις αρχές που υπηρετούμε:
1) Δημοκρατία. Αγωνιζόμαστε για εκδημοκρατισμό και ανανέωση της δημοκρατίας.
2) Δικαιοσύνη και η ισότητα. Η αίσθηση της δικαιοσύνης και της ισότητας.
3) Ανάπτυξη. Αλλά θα έλεγα ιδιαίτερα την πράσινη ανάπτυξη. Ειδικά τώρα που εξετάζουμε πώς μπορούμε να συμφιλιώσουμε την δική μας ανάπτυξη με τις επόμενες γενιές και, φυσικά, έναν πλανήτη που, αν και μερικοί μπορεί να το αρνούνται, έχει πολλά προβλήματα. Αντιμετωπίζει τεράστιες κλιματικές αλλαγές, οι οποίες μακροπρόθεσμα μπορούν να οδηγήσουν στον όλεθρο.
Θα ήθελα να πω λίγα λόγια για την κρίση που περάσαμε και έζησα, προσπαθώντας να προκαλέσω τη συζήτηση, μιλώντας λίγο και για τους μύθους γύρω από αυτή την κρίση.
Ένας από τους πρώτους μύθους είναι ότι, η ελληνική κρίση ήταν πρόβλημα λόγω του διογκωμένου συστήματος πρόνοιας στην Ελλάδα - ανεξέλεγκτη σπατάλη, ζούσαν πάρα πολύ καλά. Αυτό μπορεί να είναι μέρος της εξίσωσης, αλλά πιστεύω ότι το πραγματικό πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας αλλά η κακοδιαχείρισή του συστήματος. Η Ελλάδα δεν είναι φτωχή χώρα. Είναι ακόμα μεταξύ των 25-30 πλουσιότερων χωρών στον κόσμο. Αλλά ήταν μια χώρα με φαινόμενα κακής διαχείρισης.
Και όταν λέω κακή διαχείριση, για να το πω πιο πολιτικά, εννοώ το πελατειακό σύστημα, την έλλειψη διαφάνειας και ναι, για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, την διαφθορά. Κακή κατανομή των πόρων και χρηματοδοτήσεων που προέρχονταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και οι οποίες δεν θα ενίσχυαν αναγκαστικά την ανταγωνιστικότητά μας, παρόλο που δημιούργησαν μια επίφαση ανάπτυξης. Συμμετέχοντας στο ευρώ, όπου μπορούσαμε να πάρουμε φθηνό χρήμα όταν οι καιροί ήταν καλοί, αλλά στη συνέχεια, όταν οι καιροί χειροτέρεψαν, τα πράγματα δυσκόλεψαν.
Αυτό είναι ζήτημα θεσμών και διακυβέρνησης. Και γι αυτό το συνδέω με τη λέξη δημοκρατία.
Τα θεσμικά μας όργανα. Σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν αμφισβητηθεί οι δημοκρατικοί θεσμοί, σε ότι αφορά τη διαφάνεια, τη χρηστή διακυβέρνηση. Και αν δεν έχουμε αυτά, θα έχουμε κρίσεις. Και η κρίση του 2008 στις ΗΠΑ, πιστεύω ότι ήταν, σε μεγάλο βαθμό, μια κρίση που προέκυψε όχι απλά επειδή είχαμε ένα χρέος ή έλλειμμα ή τοξικά ομόλογα. Ήταν, επίσης, ζήτημα θεσμών. Ήταν σε θέση να ελέγξουν ορισμένα από τα συσσωρευμένα προβλήματα;
Και φυσικά υπάρχει και το θέμα της κατανομής εξουσίας και της διανομής του πλούτου. Αυτό αποτελεί όλο και περισσότερο ένα θέμα που συζητείται στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε όλο τον κόσμο και το οποίο υπονομεύει τις αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες και το τι πραγματικά πρέπει να εκπροσωπούν.
Η δεύτερη πλάνη, στην οποία αναφέρθηκε πρόσφατα ο Dragi παρόλο που μετά την ανασκεύασε, είναι ότι το κοινωνικό μοντέλο απέτυχε. Λοιπόν, θα ήθελα να πω ότι δεν νομίζω ότι έχει αποτύχει. Έχουμε μερικά παραδείγματα σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, όπως οι Σκανδιναβικές χώρες, αλλά όχι μόνο στην Ευρώπη, όπου υπάρχει ένα κράτος πρόνοιας, έχουμε πολύ ικανοποιημένους ανθρώπους, αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε αυτό ως δείκτη, αν και δεν τον χρησιμοποιούμε συνήθως. Έχουμε το ΑΕΠ, και κάποιες άλλες παραμέτρους συχνά στη ζωή μας. Έχουν όμως εκεί το υψηλότερο δείκτη ευτυχίας, αν θέλετε.
Και επίσης, είναι ανταγωνιστικές. Οι πιο ανταγωνιστικές χώρες του κόσμου. Πώς το πετυχαίνουν;
Λοιπόν, νομίζω ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε - και αυτό είναι ένα βαθύτερο ζήτημα - ο ανεπτυγμένος κόσμος έχει να αντιμετωπίσει, ένα ζήτημα ανταγωνιστικότητας, είτε πρόκειται για τις Ηνωμένες Πολιτείες, είτε πρόκειται για την Ευρώπη, έναντι των υπό ανάπτυξη οικονομιών.
Πώς θα ανταγωνιστούμε; Προφανώς αν στον ανεπτυγμένο κόσμο έχεις πολύ χαμηλούς μισθούς και χωρίς συλλογικές διαπραγματεύσεις, χωρίς σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, ακόμα και έλλειψη δημοκρατίας, και φυσικά την δυνατότητα να καταστρέψεις το περιβάλλον, αυτό ναι, δίνει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Αλλά για πόσο; Και είναι αυτό το σύστημα που θέλουμε να μιμηθούμε;
Πιστεύω, λοιπόν, ότι αυτό που έχουμε ως μοντέλο στην Ευρώπη, σε κάποια μέρη της Ευρώπης, είναι ότι μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί όχι στη βάση της ανισότητας, αλλά στη βάση της ποιότητας. Και αυτό είναι το πλεονέκτημα του σκανδιναβικού μοντέλου.
Μια τρίτη πλάνη, που ήταν ένα είδος αφήγησης στα αρχικά στάδια της κρίσης στην Ευρώπη, είναι ότι η Ελλάδα είναι το πρόβλημα. Αυτό είναι το πρόβλημα. Ήσασταν τα "κακά παιδιά". Είχατε αυτό το τεράστιο χρέος. Είχατε αυτό το τεράστιο έλλειμμα.
Τώρα, παίρνουμε πάνω μας την ευθύνη. Και είπα ότι έχουμε πρώτοι ευθύνη. Κατέληξε, όμως, η αφήγηση να λέει ότι δεν είναι η Ελλάδα το πρόβλημα, αλλά οι Έλληνες. Ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες.
Αυτό δεν βοηθά στην επίλυση των προβλημάτων. Εννοώ, αν "εξαφανίσεις" τους Έλληνες το πρόβλημα δεν θα λυθεί. Διότι το πρόβλημα είναι βαθύτερο.
Και βλέπετε στην Ευρώπη -και αυτό νομίζω ότι είναι μεγαλύτερο πρόβλημα- μια λογική επανεθνικοποίησης, και μια αίσθηση αυξανόμενης έντασης μεταξύ των χωρών, μια εσωστρέφεια, η οποία αντιπροσωπεύει το ακριβώς αντίθετο από τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μάλιστα, όταν σε κάποια στιγμή ένας αριθμός γνωστών πολιτικών σε όλο τον κόσμο, και στην Ευρώπη, έλεγαν σε δηλώσεις τους ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, κοίταξα τις στατιστικές του ΟΟΣΑ για να δω πόσο τεμπέληδες ήμασταν. Και, ω του θαύματος, είδα ότι, δεν είμαστε δεύτεροι, είμαστε πρώτοι σε ώρες εργασίας ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ. Αυτό λοιπόν, είναι μία από τις πλάνες.
Αλλά ήταν μια "ενδιαφέρουσα" πλάνη, διότι ήταν μια αφήγηση, για να πουν ότι, αυτό δεν είναι δικό μας πρόβλημα. Αυτό δεν αποτελεί συλλογικό πρόβλημα στην Ευρώπη. Ασχοληθείτε εσείς με αυτό. Βάλτε το σπίτι σας σε τάξη.
Και αυτή είναι μια άλλη πλάνη που βγήκε μέσα από αυτή τη συζήτηση. Ο μύθος ότι, αν βάλετε το σπίτι σας σε τάξη, αν μια χώρα βάλει το σπίτι της σε τάξη, όλα θα πάνε καλά. Δηλαδή, απλά ακολουθήστε. Οι αγορές θα αντιδράσουν θετικά. Θα δουν τι κάνετε.
Φυσικά, όμως, η ευρωζώνη έχει προβλήματα. Είναι ένα έργο υπό κατασκευή. Και οι αγορές το ξέρουν αυτό και είναι ανήσυχες. Βλέπουν το ρίσκο.
Το είπα αυτό πολύ νωρίς, από την αρχή της κρίσης. Είπα ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αντιμετωπίσουμε συλλογικά. Δεν μπορούμε να έχουμε μια ενιαία αγορά χωρίς μια πραγματική κεντρική τράπεζα. Φυσικά, υπάρχει μια κεντρική τράπεζα, αλλά δεν έχει τις πραγματικές εξουσίες που έχει η κεντρική τράπεζα στις Ηνωμένες Πολιτείες για να κάνει ό,τι κάνει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Δεν μπορείς να έχεις μια ενιαία αγορά, όταν υπάρχουν διαφορετικά επιτόκια δανεισμού με το ίδιο νόμισμα, όπου ορισμένες χώρες, οι οποίες είναι λιγότερο ανταγωνιστικές, πρέπει να πληρώσουν ακόμα περισσότερα όταν τα spreads ανεβαίνουν, και άλλες, που είναι πιο ανταγωνιστικές πληρώνουν λιγότερα. Είναι σαν να έχεις δύο εταιρείες που λειτουργούν στην ίδια γειτονιά, η μία δίπλα στην άλλη, αλλά η μία πληρώνει υπέρογκα επιτόκια και η άλλη πολύ, πολύ χαμηλά επιτόκια. Και μετά αναμένεις να είναι σε θέση να ανταγωνιστούν, αλλά δεν μπορούν. Αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά ελαττώματα.
Ένας άλλος μύθος, είναι αυτός της λιτότητας. Ότι πέρα από το να βάλουμε τα οικονομικά μας σε τάξη, πρέπει όλοι να εφαρμόσουμε μέτρα λιτότητας. Προτιμώ μια άλλη λέξη. Όχι δημοσιονομική λιτότητα, αλλά δημοσιονομική υπευθυνότητα. Πιστεύω ότι στην Ευρώπη φτάσαμε στο σημείο που πρέπει να μειώσουμε τα χρέη μας και τα ελλείμματά μας, κι αυτό κάνουμε.
Ωστόσο, αν όλοι βρίσκονται σε κατάσταση λιτότητας, τότε θα βρεθούμε σε ακόμη χειρότερη ύφεση, όπως συμβαίνει. Και φυσικά χώρες, όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιρλανδία, βρίσκονται ήδη σε αυτή την κατάσταση.
Όμως, πού είναι η ανάπτυξη; Για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα, πιστεύω ότι πρέπει να αναζητήσουμε στην Ευρώπη μια στρατηγική ανάπτυξης, και μάλιστα μια στρατηγική πράσινης ανάπτυξης.
Ένας άλλος μύθος στον οποίο θα ήθελα να αναφερθώ, είναι η ιδέα ότι η Ελλάδα είναι ανίκανη να αλλάξει: πάρα πολλά προβλήματα, δεν μπορεί να αντέξει το κόστος. Όμως, πρώτα απ' όλα, μειώσαμε το έλλειμμά μας μέσα σε δύο χρόνια κατά περίπου 7 μονάδες.
Αυτό το ποσοστό, σε κλίμακα ΗΠΑ αντιστοιχεί με παραπάνω από ένα τρις.
Προχωρήσαμε σε ριζικές μεταρρυθμίσεις σε όλο το δημόσιο τομέα, στην παιδεία, την υγεία, τις συντάξεις, βάζοντας τάξη, καθιερώνοντας περισσότερη διαφάνεια. Και μπορώ να συνεχίσω, ανοίγοντας τα κλειστά επαγγέλματα.
Επειδή πιστεύω ότι, το βασικό πρόβλημα στην Ελλάδα δεν ήταν απλώς ένα διογκωμένο κράτος πρόνοιας. Είχαμε προβλήματα και σ' αυτόν τον τομέα, αλλά το σημαντικό ήταν η έλλειψη διακυβέρνησης, σωστής διακυβέρνησης. Και οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για να έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε χρήση των πόρων κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Αν αυτό το είχαμε κάνει πριν από κάποια χρόνια, πιθανότατα δεν θα είχαμε τέτοια κρίση σήμερα. Δεν θα είχαμε τόσο έλλειμμα και τόσο μεγάλο χρέος. Διπλασιάσαμε σχεδόν το χρέος μας, το συνολικό μας χρέος, σε πεντέμισι χρόνια, από το 2004 ως το 2009.
Δεν θα αναφερθώ σε όλες τις μεταρρυθμίσεις που κάναμε, αν κάποιος ενδιαφέρεται μπορεί να κοιτάξει στο greeceischanging.com. Είναι μια ιστοσελίδα η οποία υποστηρίζεται από επιχειρηματίες, όχι κυβερνητική, που παρουσιάζει πολλές από τις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις που γίνονται.
Παρόλα αυτά, έγιναν πολλές συζητήσεις, και θυμάμαι ότι ακόμα και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Επιτροπή, έλεγαν ότι η Ελλάδα δεν κάνει αρκετά. Όταν δεν μπορούσαμε να έχουμε πρόσβαση στις αγορές, όλοι έλεγαν ότι εμείς φταίγαμε, ότι δεν κάναμε μεταρρυθμίσεις -αν θέλετε μπορούμε να συζητήσουμε αναλυτικότερα γιατί δεν μπορούσαμε να έχουμε πρόσβαση στις αγορές.
Πριν από δύο εβδομάδες, διάβασα μια αναφορά του ΟΟΣΑ, η οποία παρουσιάζει με δείκτες το είδος των μεταρρυθμίσεων που γίνονται στον ανεπτυγμένο κόσμο, σε σχέση με την κρίση, την χρηματοπιστωτική κρίση, την κρίση ανταγωνιστικότητας κλπ.
Πάλι, η Ελλάδα δεν έρχεται στη δεύτερη, αλλά στην πρώτη θέση. Είμαστε πρώτοι σε μεταρρυθμίσεις τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ.
Θέλω να κάνω μόνο ένα σχόλιο. Για την κρίση στην Ελλάδα έχουμε, φυσικά, τις ευθύνες μας, όμως εντάσσεται σε ένα ευρύτερο ζήτημα στο πώς διαχειριζόμαστε τις οικονομίες μας σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Το ζήτημα της διακυβέρνησης σε παγκόσμιο επίπεδο, θα αποτελέσει, πιστεύω, το πρόβλημα κλειδί και τη σημαντικότερη πρόκληση όχι μόνο για τα επόμενα χρόνια, αλλά για τις επόμενες δεκαετίες, είτε πρόκειται για την οικονομική κρίση και την κλιματική αλλαγή, είτε για τη μετανάστευση, τα ενεργειακά ζητήματα ή ό,τι άλλο. Αυτά θα είναι τα ζητήματα που πρέπει να διαχειριστούμε.
Ωστόσο, έχουμε τη δυνατότητα. Και πιστεύω ότι, αυτό είναι το πιο απογοητευτικό στην πολιτική σήμερα. Οι νέες γενιές μας το νιώθουν αυτό -είτε δραστηριοποιούνται στο κίνημα Occupy Wall Street ή σε κάποιο άλλο κίνημα, ή ακόμα κι αν βρίσκονται στην πλευρά, στο Tea Party ή οπουδήποτε.
Γιατί λειτουργούμε σε εθνικό επίπεδο. Εκλεγόμαστε σε εθνικό επίπεδο. Δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε αποτελεσματικά σε διεθνές επίπεδο, αν δεν συνεργαστούμε μεταξύ μας. Αλλά δεν έχουμε θεσμούς για τέτοιου είδους συνεργασία ακόμα, ούτε ίσως την πολιτική βούληση. Αυτό όμως αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα για τη δημοκρατία.
Η Ευρώπη, από την άλλη πλευρά, στη σύλληψή της, αποτελεί μια ιδέα συνεργασίας. Παραχωρήσαμε όλοι μαζί κυριαρχικά μας δικαιώματα, για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ζητήματα. Πιστεύω ότι στην Ευρώπη έχουμε δυνατότητες, όπως έχουμε δυνατότητες και στην Ελλάδα, η Ελλάδα έχει μεγάλο δυναμικό.
Είναι κυρίως ζήτημα, από πολλές απόψεις, πολιτικής βούλησης. Πρέπει να αναζητήσουμε λύσεις μαζί.
Στην Ελλάδα επενδύουμε σε αυτά που πιστεύουμε ότι είναι τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, είτε αυτό είναι η πράσινη ενέργεια, είτε η γεωργία μας -έχουμε την περίφημη μεσογειακή, ή κρητική, διατροφή, την οποία ποτέ δεν αναπτύξαμε πραγματικά, όπως θα μπορούσαμε- είτε η ναυτιλία μας. Η "κουλτούρα του νερού" -είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη, η ναυτιλία μας είναι πρώτη παγκόσμια. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα πλεονεκτήματα, όπως μπορούμε να κάνουμε και με τις υπηρεσίες.
Θέλω να τελειώσω την ομιλία μου αισιόδοξα. Έχουμε τη δυνατότητα να προχωρήσουμε μπροστά. Πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε αλλαγές στην Ευρώπη και χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, μεγαλύτερη συνεργασία, περισσότερη Ευρώπη. Αυτή αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τους ηγέτες της Ευρώπης σήμερα.
Από: http://www.pasok.gr/portal/resource/contentObject/id/7590f2d5-88c4-4e1b-94a8-445b3f63f7aa/t/pressRelease
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.